کشورهای همسایه چقدر کالای ایرانی می خرند؟

هایتاجر :  ایران با ۱۵ کشور امارات متحده عربی، افغانستان، ارمنستان، آذربایجان، بحرین، عراق، کویت، قزاقستان، عمان، پاکستان، قطر، روسیه، ترکیه، ترکمنستان وعربستان سعودی دارای مرزهای آبی وخاکی است و میزان تجارت خارجی کشور با کشورهای همسایه در سال گذشته ۸۲ میلیون و ۵۳۵ هزار و ۳۸۹ تن انواع کالا برابر با ۳۶ میلیارد و ۵۰۲ میلیون و ۳۱۵ هزارو ۸۶۹ دلار بوده است که ۵۶ درصد وزن و حدود ۵۰ درصد کل تجارت با دنیا را شامل می‌شود.

 در میان مقاصد اصلی صادراتی، چین با واردات بیش از ۲۵ درصد از کل صادرات ایران بیشترین فعالیت را داشته اما پس از چین همسایه غربی ایران، عراق قرار دارد. 

 در سال ۹۹، بیشترین حجم صادرات کشورمان به عراق بوده با ۲۵ میلیون و ۶۷۰ هزارو ۳۹۲ تن وبه ارزش ۷ میلیاردو ۴۴۸ میلیون و ۴۳۱ هزارو ۶۷۳ دلار.

 کمترین حجم صادرات را هم به بحرین داشتیم که برابر با ٨ میلیون و ۴۷۳ هزارو ۷۰۴ دلار بوده است. با توجه به اختلاف نظرهای سیاسی ایران با بحرین و عربستان و همچنین شرایط جنگی کشورهایی مانند یمن یا اوضاع نابسمان سال‌های قبل کشورهایی مانند سوریه، این کشورهای حاضر در منطقه، سهم محدودی از کل تجارت خارجی ایران را به خود اختصاص می‌دهند.

 پس از عراق، اصلی‌ترین مقاصد صادراتی محصولات و کالاهای  ایرانی به ترتیب امارات متحده عربی با ۱۵ میلیون و ۴۳۷ هزار و ۵۶۶ تن به ارزش چهار میلیارد و ۶۶۱میلیون و۶۲۱هزار و ۶۸۲دلار،   ترکیه با دو میلیارد و۵۳۶ میلیون و۶۱۶ هزارو ۶۸۸ دلار وافغانستان با دو میلیارد و۳۰۸ میلیون و۴۰۱ هزارو ۲۵۹ دلار هستند.

 در سال ۹۹ حدود ۱۴میلیون و ۷۰۰هزار تن کالا ارزش ۱۶میلیارد و ۱۴۵میلیون دلار از کشورهای پانزده گانه همسایه وارد کشور شده که ۴۳.۵درصد وزن و ۳۶.۵درصد کل واردات کشور از کشورهای جهان، از همسایگان بوده است. 

 بیشترین حجم واردات کشور از همسایگان نیز از امارات با پنج میلیون و ۱۳۶ هزار و ۵۳۴ تن کالا به ارزش ۹ میلیارد و ۷۵۷ میلیون و ۷۸۷ هزارو ۵۹۱ دلار و کمترین میزان واردات را هم از کشور بحرین به ارزش ۹۴۶ هزارو ۸۰۸ دلار بوده است.

 اصلی ترین مبادی واردات کشورمان از همسایگان پس از امارات متحده عربی، کشورهای ترکیه با ۴میلیارد و ۴۰۰ میلیون و ۹۱ هزارو ۸۲ دلار و روسیه با یک میلیارد و ۷۰ میلیون و ۲۵۶ هزارو ۲۶۲ دلار هستند.

 آنچه امروز در کنار تداوم تجارت سنتی اهمیت دارد، عضویت کشور در توافقات دو و چند جانبه بین المللی است. تجارت آزاد یا تجارت بر اساس تعرفه ترجیحی اصلی‌ترین کاربرد این توافقات است که امروز در سطوح مختلف دوجانبه، منطقه‌ای و حتی جهانی در دستور کار قرار دارد.

 ایران در آبان۹۸، عضویت خود در اتحادیه اقتصادی اوراسیا را برای یک دوره سه ساله آغاز کرد. 

 ایران در سال ۹۹ توانسته بیش از  ۶میلیون و ۲۴۲ هزار تن کالا به ارزش دو میلیارد و ۵۲۵هزار دلار با چهار کشور حاشیه خزر تجارت غیر نفتی داشته باشد

 سهم صادرات ایران به چهار کشور روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان، سه میلیون و ۱۲۵هزار و ۷۰تن به ارزش یک میلیارد و ۳۲۰میلیون و ۸۵۶هزار و ۴۶دلار است. 

 آذربایجان با یک میلیون و سه هزار و ۸۷تن به ارزش ۵۱۰میلیون و ۹۸۷هزار و ۲۴۲دلار  اولین مقصد کالاهای ایرانی در حاشیه دریای خزر در سال ۹۹ بود.

 روسیه با یک میلیون و ۵۱هزار و ۷۱تن به ارزش ۵۰۴میلیون و ۵۷۵هزار و ۶۲۴دلار، با کمی اختلاف نسبت به آذربایجان دومین مقصد و قزاقستان با ۳۳۷هزار و ۸۳۷تن به ارزش ۱۶۷میلیون و ۸۷۷هزار و ۷۳۰دلار، در جایگاه سوم و نهایتا ترکمنستان با ۷۳۳هزار و ۷۵تن کالا به ارزش ۱۳۷میلیون و ۴۱۵ هزار و ۴۵۰دلار در جایگاه چهارم مقاصد صادراتی ایران در بین چهار کشور خزر قرار دارد.

 در سال گذشته سه میلیون و ۱۱۷هزار و ۲۶۶تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۲۰۳میلیون و ۸۴۷هزار و ۱۰۴ دلار از این چهار کشور وارد شده که ۸۹درصد ارزش کل واردات به کشور روسیه تعلق دارد.

 تراز تجارت ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر در سال  ۱۳۹۹ مثبت ۱۱۷میلیون دلار بوده است. روسیه به عنوان اصلی‌ترین عضو اوراسیا، در میان همسایگاه دریای خزر نیز بزرگترین شریک ایران بوده است.

 در میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، تنها امارات در میان شرکای اصلی تجاری ایران جایگاه خود را حفظ کرده.

 قطر و عمان با وجود روابط سیاسی قابل قبول با ایران، در میان شرکای اصلی تجاری کشور نیستند و بحرین و عربستان سعودی نیز فعلا به عنوان بازار بالفعل کالاهای ایرانی محسوب نخواهند شد.

 کل تجارت کشور در سال ۹۹ به ترکیه ۱۱ میلیون و ۱۷۸هزار تن کالا به ارزش ۶میلیارد و ۸۵۶میلیون دلار بوده که سهم صادرات ۶ میلیون و ۳۶۱هزار تن به ارزش دو میلیارد و ۵۱۲میلیون دلار و سهم واردات چهار میلیون و ۸۱۷هزارتن به ارزش چهار میلیارد و ۳۴۴میلیون دلار بوده است.