هایتاجر : شورای وزرای اقتصاد عراق با تصمیمی جنجالی، واردات موقت محصولات کشاورزی ایران از جمله هندوانه، خربزه، بادمجان و گوجه‌فرنگی را متوقف کرد؛ اقدامی که نگرانی‌های جدی درباره آینده صادرات کشاورزی ایران و تأثیرات اقتصادی و اجتماعی آن به ویژه برای کشاورزان و بازار داخلی به‌وجود آورده است. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که عراق یکی از مهم‌ترین مقصدهای صادراتی ایران به شمار می‌رود و توقف صادرات می‌تواند موجب کاهش درآمد کشاورزان، افزایش ضایعات محصولات و از دست رفتن بازارهای بین‌المللی شود. همچنین واکنش‌های متنوع مردم و فعالان حوزه کشاورزی به این موضوع، ابعاد مختلف این بحران را نشان می‌دهد. در این گزارش به بررسی تبعات توقف صادرات محصولات کشاورزی ایران به عراق و نظرات مختلف مخاطبان پرداخته شده است.

در پی تصمیم اخیر شورای وزرای اقتصاد عراق مبنی بر توقف موقت واردات برخی محصولات کشاورزی، از جمله هندوانه، خربزه، بادمجان و گوجه‌فرنگی، نگرانی‌هایی درباره سرنوشت صادرات کشاورزی ایران به این کشور همسایه شکل گرفته است. این تصمیم که با هدف حمایت از تولید داخلی عراق و کنترل اشباع بازار اتخاذ شده، می‌تواند تبعات قابل‌توجهی برای بازار محصولات کشاورزی ایران داشته باشد؛ به‌ ویژه با توجه به آنکه عراق یکی از مهم‌ترین مقاصد صادراتی محصولات کشاورزی ایران محسوب می‌شود.

براساس آمارهای رسمی، ایران در سال ۱۴۰۲ بیش از ۸۳۱ هزار تن هندوانه به ارزش حدود ۱۸۲ میلیون دلار به ۳۵ کشور از جمله عراق صادر کرده و تنها در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، صادرات این محصول به ۱۲۸ میلیون دلار رسیده است. همچنین صادرات غیرنفتی ایران به عراق در سه‌ماهه ابتدایی سال جاری با رشد ۲۸ درصدی به حدود ۳ میلیارد دلار رسیده که هندوانه و گوجه‌فرنگی در صدر کالاهای صادراتی قرار داشته‌اند. حال، با اجرای این تصمیم از سوی دولت عراق، علاوه بر احتمال افزایش عرضه داخلی و کاهش قیمت برخی محصولات در بازار ایران، نیاز به توسعه بازارهای جایگزین صادراتی نیز بیش از پیش احساس می‌شود.