به نقل از های تاجر: شاید برای برخی تشخیص تفاوت بین یک فرش دستبافت و یک فرش ماشینی کار سختی باشد. به همین دلیل در این مقاله به بررسی تفاوت های بین این دو پرداخته ایم تا بتوانید آگاهانه و با اطلاعات کافی اقدام به خرید فرش مورد نظر خود نمایید.

فرش دستبافت گره ای یا گره بافت

فرش دستبافت گره ای، بر روی دار مخصوص بافندگی بافته شده و با دست گره زده می شود. بافت فرش های دستبافت گره ای هنری بسیار قدیمی و درخور تحسین است. اندازه دار بافندگی به اندازه فرش بستگی دارد و عمل بافت از پایین کار شروع و در بالا به پایان می رسد. بافنده فرش، گره ها را به داخل شالوده فرو می برد و با دست گره می زند. بدین ترتیب پرز فرش شکل می گیرد. این کار پروسه ای بسیار خسته کننده و زمان بر است.

زمان لازم برای تولید یک فرش دستبافت گره ای به سایز فرش و پیچیدگی و ریزه کاری نقش آن بستگی دارد. گاهی اوقات بافت یک فرش دستبافت با کیفیت بسیار بالا و طرح ظریف می تواند سال ها به طول بینجامد. دلیل قیمت بسیار بالای فرش های دستبافت در مقایسه با فرش های ماشینی نیز همین موضوع است.

فرش های دستبافت گره ای می توانند از پشم، پنبه، ابریشم، جوت و یا سایر متریال طبیعی بافته شوند. گاهی اوقات در فرش های دستبافت پشمی، جهت زیباتر شدن طرح فرش در حاشیه ها و یا هایلایت های الگو ابریشم به کار می رود. فرش های دستبافت گره ای و تخت بافت در صورتی که از کیفیت بالایی برخوردار بوده و در شرایط مناسبی نگهداری شوند، می توانند چندین نسل مورد استفاده قرار بگیرند.

فرش های دستبافت گره ای و تخت بافت که فرش شرقی نیز نامیده می شوند؛ اغلب مورد توجه کلکسیون دارها قرار می گیرند. کیفیت این فرش ها وابسته به فاکتورهای بسیاری چون تعداد گره ها، رنگ های به کار رفته و کیفیت نخ ها می باشد. فرش های دستبافت گره ای معمولاً گران تر هستند اما طول عمر بیشتری نیز داشته و به همین دلیل ارزش سرمایه گذاری شما را دارند.

فرش دستبافت بدون پرز یا تخت بافت

فرش تخت بافت نوع دیگری از فرش دستبافت می باشد. این فرش ها در یک الگوی بافت مسطح، بافته می شوند و هیچ پرزی بر روی فرش وجود ندارد. در واقع هیچ ارتفاعی بر روی فرش شکل نمی گیرد. فرش های تخت بافت ممکن است به راحتی سر بخورند و به همین دلیل برای اینکه در جای خود محکم شوند به ترمزگیر فرش یا چیزی شبیه به آن نیاز خواهید داشت.

فرش های نیمه دستبافت

فرش های نیمه دستبافت یا همان Hand-Tufted ، با استفاده از وسیله ای به نام Tufting Gun بافته می شوند. ابتدا طرح مورد نظر بر روی یک شالوده پارچه ای کشیده می شود. سپس Tufting Gun ، پرز را به درون شالوده فرو می برد تا یک پرز حلقه ای تشکیل شود. اگر پرز حلقه ای بریده شود در این صورت یک پرز برشی  تشکیل خواهد شد. در غیر این صورت بر روی فرش پرز حلقه ای تشکیل می شود.

برخی از طرح های فرش نیمه دستبافت هردو پرز حلقه ای و برشی را به صورت ترکیبی دارند تا یک افکت چندبعدی به الگوی فرش داده شود. سپس پوششی از چسب لاتکس به پشت کار زده می شود تا تافت ها را سر جایشان نگه دارد. در مرحله بعد یک نوع پارچه کرباس بر روی پوشش لاتکس زده می شود تا پشت فرش تکمیل گردد.

فرش های نیمه دستبافت ظاهری دستبافت گونه دارند اما بسیار ارزان تر از فرش های دستبافت هستند؛ چرا که استفاده از Tufting Gun سرعت کار را به طور چشمگیری بالا می برد. به عنوان‌ مثال ممکن است تولید یک فرش دستبافت گره ای با کیفیت بالا، ماه ها و حتی بیش از یک سال به طول بینجامد اما تولید یک فرش نیمه دستبافت با همان ابعاد ممکن است فقط به اندازه یک روز زمان بر باشد.

اگرچه فرش های نیمه دستبافت می توانند از لحاظ ظاهری به اندازه فرش های دستبافت زیبا باشند اما برای کلکسیون دارها یا فردی که می خواهد بر روی یک فرش شرقی سرمایه گذاری کند ارزش چندانی نخواهند داشت.

فرش های ماشینی

فرش های ماشینی با استفاده از ماشین های بزرگی به نام دار برقی ساخته می شوند. دار برقی دارای سیستم اتومات بوده و به وسیله کامپیوترها کنترل می شود. فرش های ماشینی می توانند به سرعت تولید شوند و از متریال هایی چون‌ پشم، الیاف مصنوعی چون پلی پروپلین، نایلون، پلی استر، اکریلیک و ابریشم صنعتی بافته شوند.

فرش های ماشینی در مقایسه با فرش های دستبافت دارای قیمت پایین تری هستند. این فرش ها بر اساس کیفیت فرش و الیاف به کار رفته در آن، دارای طول عمری بالغ بر 20 سال یا بیشتر هستند. به عنوان مثال یک فرش ماشینی پشمی با کیفیت در صورتی که به خوبی نگهداری شود می تواند به مدت چند دهه طول عمر داشته باشد. فرش های ماشینی معمولاً ارزش چندانی برای کلکسیون دارها ندارند.

تشخیص تفاوت فرش دستبافت گره ای و فرش ماشینی از طریق پشت فرش

یکی از بهترین روش ها جهت تشخیص تفاوت بین فرش های گره بافت و ماشینی نگاه کردن به پشت فرش است. در پشت فرش دستبافت، بافت و همچنین گره ها مقدار جزئی نامتوازن بوده و کاملاً یک دست نیستند.

از طرفی پشت فرش ماشینی کاملاً یکدست و متوازن می باشد. همچنین هرچقدر میزان جزئیات موجود در طرح پشت فرش بیشتر باشد فرش با کیفیت تر خواهد بود.

تشخیص تفاوت فرش دستبافت گره ای و ماشینی از طریق ریش های فرش

شما با نگاه کردن به ریش های فرش نیز می توانید تفاوت بین این دو نوع فرش را تشخیص دهید. ریش های فرش ماشینی بعد از بافت بر روی فرش دوخته شده و‌ به انتهای آن وصل می شوند. اما ریش های یک فرش دستبافت گره ای در واقع امتدادی از شالوده فرش می باشند.