بازرسی کالا چیست؟

در صادرات و واردات به فرایند نمونه برداری کالا ، آزمایش ، اندازه گیری و کلیه امور صورت گرفته جهت تعیین کیفیت و کمیت کالا توسط شرکت های بازرس، بازرسی کالا یا Inspection گفته می شود. دریافت گواهی بازرسی کالا توسط وارد کننده می تواند تضمینی بر صحت و سلامت کالای خریداری شده باشد.

پس از پایان جنگ جهانی دوم و رونق اقتصادی در گستره جهانی، تجارت در عرصه بین الملل گسترش یافت و کشورها توانستند محصولات و تولیدات خود را به دورترین نقاط دنیا صادر نمایند. قاعدتاً در این نوع تجارت، خریدار تا وصول کالا نمی توانست از انطباق ویژگی های کمی و کیفی کالا با قرارداد فروش اطمینان یابد؛ لذا شرکت هایی در سطح بین الملل جهت حل این مشکل پا به عرصه وجود گذاشتند و تحت عنوان شرکت های بازرسی، به عنوان بازوی فنی واردکنندگان کالا در کنار ایشان به رونق تجارت در سطح جهان کمک نمودند.

انواع بازرسی کالا: 

1-بازرسی حین تولید:

درصورتی که مواد اولیه، قطعات به کار رفته و یا فرایند تولید دارای اهمیت بسیاری بوده و بعد از تولید نتوان کالا را بدون مشکل و صرف هزینه زیاد مورد ارزیابی قرارداد، از بازرسی حین تولید استفاده می شود که معمولاً برای مواد غذایی، لوازم آرایشی و بهداشتی و ماشین آلات و تجهیزات استفاده می شود.

2-بازرسی پیش از حمل:

که به بازرسی چشمی یا ظاهری نیز شهرت دارد و براساس دستورالعمل تعیین شده از سوی مشتری، به صورت رندم چک و با نمونه گیری و در چهار حوزه کمیت، کیفیت، بسته بندی و بارگیری انجام می شود. اکثر تولیدات مربوط به صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به صورت نهایی و پیش از حمل مورد بازرسی قرار می گیرند.

3-بازرسی قیمت:

جهت ارزیابی قیمت و بررسی واقعی بودن آن انجام می شود. این نوع بازرسی معمولاٰ به دستور بانک و موسسه تأمین کننده مالی و به هزینه خریدار جهت جلوگیری از سوءاستفاده از ارز ارزان قیمت یا وام های کم بهره انجام می شود.

4-بازرسی اصالت فروشنده:

این بازرسی جهت اطمینان از اصالت فروشنده و توانایی او در اجرای تعهدات قراردادی صورت می گیرد و درواقع  کار منبع یابی را برای خریدار انجام می دهد.لازم به ذکر است عموماً الزامات قانونی و قواعد بانک مرکزی خریدار را وادار به استفاده از این نوع بازرسی می نماید.

5-بازرسی استاندارد اجباری:

این بازرسی، مهم ترین و پیچیده ترین نوع بازرسی است. در واقع شرکت بازرسی به جانشینی سازمان استاندارد در محل خروج کالا از بازار فروشنده، آن را مورد بازرسی قرار می دهد. این بازرسی در آزمایشگاه مجاز و تحت نظارت شرکت بازرس انجام و پس از آن گواهینامه انطباق برای کالا صادر می شود.
شرکت های بازرسی که بازبینی کالاهای وارداتی را در مبدأ تولید برعهده دارند؛ شرایطی را برای پذیرش و عقد قرارداد با متقاضی بازرسی پیش بینی کرده اند که ملحق به قرارداد بازرسی بوده و به امضاکنندگان ذیل قرارداد تحمیل می گردد. لازم به ذکر است که اگرچه این شرایط در نسخ چاپی ظهر فرم سفارش بازرسی درج گردیده و به ظاهر پذیرش آن اجتناب ناپذیر است؛ متقاضیان امکان تغییر و تعدیل برخی از شرایط و مواد آن را دارند.